inloggen / registreer

Jurisprudentie

AE1184

Datum uitspraak2002-05-28
Datum gepubliceerd2002-05-29
RechtsgebiedStraf
Soort ProcedureCassatie
Instantie naamHoge Raad
Zaaknummers00165/01 B
Statusgepubliceerd

Conclusie anoniem

Mr Machielse Nr. 00165/01 B Parket, 8 maart 2002 Conclusie inzake: [Verzoekster=klaagster] Edelhoogachtbaar College, 1. Het cassatieberoep richt zich tegen een beschikking van de rechtbank te Groningen waarbij verzoekster niet-ontvankelijk is verklaard in haar beklag strekkende tot opheffing van het beslag met last tot teruggave van het inbeslaggenomene alsmede haar beklag tegen het verlof tot uitlevering van het inbeslaggenomene aan Duitsland. 2. Namens verzoekster heeft mr A.A. Franken, advocaat te Amsterdam, twee middelen van cassatie voorgesteld. 3. Het eerste middel bevat de klacht dat de rechtbank ten onrechte heeft geoordeeld dat verzoekster niet als belanghebbende in de zin van art. 552a Sv kan worden aangemerkt. 4. Ik kan hier heel kort over zijn: de klacht is gegrond.Rechthebbende is onder meer D de verdachte in wiens strafzaak een rechtshulpverzoek om overdracht van stukken van overtuiging is gedaan, is belanghebbende in de zin va n art. 552a Sv (zie HR 21 maart 2000, gr.nr. 3985 B). Naast de beslagene is ook nog rechthebbende in de zin van art.552a Sv degene die een zakelijk recht op het voorwerp heeft en zij die o.g.v. overeenkomst belang hebben bij de beschikkingsmacht over het voorwerp (HR NJ 1990, 612). [Klaagster] valt niet in een der genoemde categorieën. 5. Nu het eerste middel gegrond is en de in het tweede middel gewraakte overweging van de rechtbank stoelt op haar onjuiste oordeel dat verzoekster geen belanghebbende is in de zin van art. 552a Sv, zal ik het tweede middel verder niet bespreken.De rechtbank heeft [klaagster] terecht niet ontvankelijk verklaard. 6. De rechtbank heeft evenwel ten onrechte klaagster niet gehoord alvorens het verlof op de voet van art. 552p Sv aan de officier van justitie te verlenen. Het tweede middel is dus gegrond. Maar dat behoeft niet tot vernietiging van de beschikking te leiden omdat de rechtbank terecht klaagster niet-ontvankelijk heeft verklaard en klaagster daarvóór alsnog is gehoord in raadkamer op 29 november 2000. Omdat klaagster niet als belanghebbende aan te merken is heeft zij geen belang bij het beklag en evenmin heeft zij er belang bij dat zij op het beklag had moeten worden gehoord. 7. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep. Deze conclusie strekt tot vernietiging van de bestreden beschikking met verwijzing der zaak naar het gerechtshof te Leeuwarden, teneinde op het bestaande beklag opnieuw te worden berecht en afgedaan. De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden,

Uitspraak

28 mei 2002 Strafkamer nr. 00165/01 B KD/SM Hoge Raad der Nederlanden Beschikking op het beroep in cassatie tegen een beschikking van de Arrondissementsrechtbank te Groningen van 13 december 2000, nummer RK 00/304, op een beklag als bedoeld in artikel 552a van het Wetboek van Strafvordering, ingediend door: [klaagster], gevestigd te [vestigingsplaats] (Duitsland). 1. De bestreden beschikking De Rechtbank heeft klaagster niet-ontvankelijk verklaard in haar klaagschrift strekkende tot opheffing van het beslag met last tot teruggave van de inbeslaggenomen voorwerpen aan de ABN AMRO Bank te Winschoten. 2. Geding in cassatie Het beroep is ingesteld door de klaagster. Namens deze heeft mr. A.A. Franken, advocaat te Amsterdam, bij schriftuur middelen van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan deze beschikking gehecht en maakt daarvan deel uit. De Advocaat-Generaal Machielse heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep. 3. De procesgang 3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan. Op 16 februari 2000 is in de Bondsrepubliek Duitsland een strafrechtelijk onderzoek aangevangen tegen [medeklager], directeur van de klaagster, wegens medeplichtigheid aan belastingontduiking (§ 370 Abgabenordnung in verbinding met § 27 StGB). In dat kader is aan de Nederlandse autoriteiten een rechtshulpverzoek gedaan. Nadat de in art. 552m, derde lid, Sv vereiste machtiging was verleend, is het verzoek in handen van de Rechter-Commissaris in de Rechtbank te Groningen gesteld. Met het oog op het verlangde gevolg heeft de Rechter-Commissaris, op vordering van de Officier van Justitie, aan de ABN AMRO Bank, gevestigd te Winschoten, een vordering gedaan tot uitlevering van de in het rechtshulpverzoek vermelde stukken. De Bank heeft aan die vordering voldaan. De Rechter-Commissaris heeft de inbeslaggenomen stukken - te weten: "356 couponnota's 18/5/'93 - 31/8/'93" alsmede "overzicht coupons ABN-AMRO Winschoten" - ter beschikking van de Officier van Justitie gesteld, nadat de Rechtbank daartoe op 26 september 2000 het in art. 552p, tweede lid, Sv vereiste verlof had verleend. 3.2. De bestreden beschikking van 13 december 2000 betreft een op 12 september 2000, dus vóór de verlening van het verlof, ter griffie van de Rechtbank ingekomen klaagschrift van de klaagster en genoemde [medeklager] op de voet van art. 552a Sv. In dit klaagschrift wordt geklaagd over de inbeslagneming van voormelde stukken en over het uitblijven van een last tot teruggave aan de ABN AMRO Bank. 3.3. De Rechtbank heeft klagers niet-ontvankelijk verklaard in hun klaagschrift. Daartoe heeft zij, voorzover voor de beoordeling van de middelen van belang, het volgende overwogen: "Artikel 552a Wetboek van Strafvordering beoogt te beschermen diegenen die een zakelijk recht, bijvoorbeeld een eigendomsrecht, ten aanzien van de inbeslaggenomen voorwerpen kunnen uitoefenen. Nu de stukken niet onder klagers in beslag zijn genomen en klagers ook geen zakelijk recht op de stukken hebben, is de rechtbank van oordeel dat zij niet als belanghebbenden in de zin van artikel 552a kunnen worden aangemerkt. Het klaagschrift is ingediend voordat het verlof tot uitlevering van de inbeslaggenomen stukken aan de Duitse autoriteiten werd verleend. Klagers hadden derhalve voor het verlenen van dit verlof moeten worden gehoord op het klaagschrift. Dit is ten onrechte niet gebeurd. Nu de rechtbank echter van oordeel is dat klagers in dit geval niet als belanghebbenden kunnen worden aangemerkt, welk oordeel niet anders zou zijn geweest als klagers zouden zijn gehoord voordat het verlof tot uitlevering werd verleend, worden aan het niet-horen materieel geen consequenties verbonden. De rechtbank zal klagers niet-ontvankelijk verklaren." 4. Beoordeling van de middelen 4.1. Het eerste middel bevat de klacht dat de Rechtbank de klaagster ten onrechte niet-ontvankelijk heeft verklaard in haar klaagschrift, althans ten onrechte heeft geoordeeld dat de klaagster geen belanghebbende is in de zin van art. 552a, eerste lid, Sv. In het tweede middel wordt geklaagd over de beslissing van de Rechtbank om "aan het niet-horen materieel geen consequenties" te verbinden. 4.2. Tegen de beschikking van de Rechtbank van 26 september 2000 waarbij het in art. 552p, tweede lid, Sv bedoelde verlof is verleend, is geen beroep in cassatie ingesteld, zodat er in cassatie van moet worden uitgegaan dat die beschikking onherroepelijk is geworden. Vernietiging van de onderhavige beschikking kan daarin geen verandering brengen. De middelen behoeven derhalve geen verdere bespreking. 5. Beslissing De Hoge Raad verwerpt het beroep. Deze beschikking is gegeven door de vice-president W.J.M. Davids als voorzitter, en de raadsheren J.P. Balkema, A.J.A. van Dorst, B.C. de Savornin Lohman en W.A.M. van Schendel, in bijzijn van de griffier S.P. Bakker, in raadkamer en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 28 mei 2002.