Wetboek-online maakt gebruik van cookies. sluiten
bladeren
zoeken

Jurisprudentie

AF6846

Datum uitspraak2003-04-03
Datum gepubliceerd2003-04-03
RechtsgebiedCiviel overig
Soort ProcedureKort geding
Instantie naamRechtbank Amsterdam
ZaaknummersKG 03/477 SR
Statusgepubliceerd


Uitspraak

SR/MV vonnis 3 april 2003 RECHTBANK IN HET ARRONDISSEMENT AMSTERDAM VOORZIENINGENRECHTER IN KORT GEDING VONNIS i n d e z a a k m e t r o l n u m m e r KG 03/477 SR v a n: 1. Joanne Kathleen ROWLING, wonende te Edinburgh (Verenigd Koninkrijk), 2. de besloten vennootschap UITGEVERIJ DE HARMONIE B.V., gevestigd te Amsterdam 3. de maatschap naar het recht van de staat Delaware (Verenigde Staten van Amerika) TIME WARNER ENTERTAINMENT COMPANY, L.P., gevestigd te New York (Verenigde Staten van Amerika), e i s e r e s s e n bij dagvaarding van 6 maart 2003, procureur mr. W.H. van Baren, advocaten mrs. E.P.A. Keyzer en P.L. Reeskamp, t e g e n : de besloten vennootschap UITGEVERIJ BYBLOS B.V., gevestigd te Den Haag, g e d a a g d e , procureur mr. E.S. Lassche, advocaat mr. M.W.F.M. de Leeuw. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Ter terechtzitting van 25 maart 2003 hebben eiseressen gesteld en gevorderd overeenkomstig de in fotokopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding. Zij hebben voor aanvang van de terechtzitting hun eis vermeerderd. Deze vermeerdering van eis is echter ter terechtzitting ingetrokken, nu gedaagde te kennen heeft gegeven vrijwillig aan dit onderdeel van de vordering te zullen voldoen. Voor het overige heeft gedaagde verweer gevoerd met conclusie tot weigering van de gevraagde voorziening. Na verder debat hebben partijen stukken overgelegd voor vonniswijzing. Partijen zullen in dit vonnis ook Rowling, de Harmonie, Time Warner en Byblos worden genoemd. GRONDEN VAN DE BESLISSING 1. In dit vonnis wordt uitgegaan van de volgende feiten. a. Rowling is de schrijfster van een serie boeken bekend onder de naam HARRY POTTER. Inmiddels zijn in een reeks van zeven boeken de eerste vier delen verschenen. De Harmonie heeft krachtens een overeenkomst met Rowling de exclusieve rechten verworven om de HARRY POTTER-werken in het Nederlands uit te geven. Het eerste deel is in het Nederlands verschenen onder de titel "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen". Time Warner heeft eveneens krachtens een overeenkomst met Rowling de rechten verworven om (onder meer) de HARRY POTTER-boeken te verfilmen, HARRY POTTER-merchandise op de markt te brengen en de tekens van de HARRY POTTER-serie als merk te deponeren. De eerste twee boeken in de HARRY POTTER-serie zijn reeds door Time Warner verfilmd. b. Byblos is uitgeverij van alle soorten boeken. Byblos heeft aangekondigd het boek "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas" in april 2003 op de markt te zullen brengen welk boek de Nederlandse vertaling betreft van een Russisch werk van de schrijver Dmitri Yemets (in de door partijen overgelegde producties ook Emetz of Emez genoemd). c. In hoofdlijnen luidt het verhaal van "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" als volgt: *HARRY POTTER wordt als baby te vondeling gelegd bij zijn oom en tante. *Hij heeft een mysterieus litteken op zijn voorhoofd. *Zijn ouders zijn omgebracht door de slechte tovenaar Voldemort; Harry denkt dat ze bij een brand zijn omgekomen. *Harry wordt slecht behandeld door zijn oom en tante, die hun eigen zoontje vreselijk verwennen. *Als Harry tien jaar oud is ontvangt hij een mysterieuze uitnodiging om naar een toverschool te gaan. *Tot die tijd was hij zich onbewust van zijn magische krachten. *De school ligt op een afgelegen plek en is (via een geheim perron) per trein te bereiken. *Op de toverschool leert hij van de professoren verschillende vormen van tovenarij, en sluit hij vriendschap met twee medeleerlingen in het bijzonder. *Hij blinkt uit in het balspel Zwerkbal, waarbij de spelers op bezemstelen door de lucht vliegen. *Harry verneemt het verhaal over de Steen der Wijzen, een magische steen die naar verluidt ergens in de toverschool verstopt is. *De climax speelt zich af in de kelder van de toverschool, waar Harry, geholpen door zijn twee beste vrienden, in een gevecht met (een secondant van) Voldemort belandt nadat Voldemorts bondgenoot is ontmaskerd. *Voldemort heeft het gemunt op de Steen der Wijzen. Harry wint, de Steen der Wijzen gaat verloren, en zo eindigt zijn eerste jaar op de toverschool op enerverende wijze. d. In hoofdlijnen luidt het verhaal van "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas" als volgt: *TANJA GROTTER wordt als baby te vondeling gelegd bij haar oom en tante. *Zij heeft een mysterieuze moedervlek op haar neus. *Haar ouders zijn omgebracht door de slechte tovenaar Chuma-del-Tort; Tanja denkt dat ze bij een lawine zijn omgekomen. *Tanja wordt slecht behandeld door haar oom en tante, die hun eigen dochter vreselijk verwennen. *Als Tanja tien jaar oud is ontvangt ze een mysterieuze uitnodiging om naar een toverschool te gaan. *Tot die tijd was zij zich onbewust van haar magische krachten. *De school ligt op een afgelegen eiland; Tanja vliegt er op haar contrabas naar toe. *Op de toverschool leert zij van de professoren verschillende vormen van tovenarij, en sluit zij vriendschap met een medeleerling in het bijzonder. *Er wordt een balspel Drakenbal gespeeld, dat vliegend in de lucht gespeeld wordt en waarin zij later zal uitblinken. *De climax speelt zich af in de kelder van de toverschool, waar Tanja, geholpen door haar vrienden, in een gevecht met Chuma-del-Tort belandt. *Chuma-del-Tort heeft het gemunt op Tanja's amulet, die blijkt te zijn verscholen achter de moedervlek op haar neus. *Tanja wint, de amulet gaat verloren, en zo eindigt haar eerste jaar op de toverschool op enerverende wijze. e. Time Warner heeft het merk HARRY POTTER wereldwijd ter onderscheiding van de films, boeken en merchandise geregistreerd. In 1998 en 1999 heeft Time Warner het woordmerk HARRY POTTER gedeponeerd bij het Europees Merkenbureau. Op 14 februari 2003 heeft Time Warner het woordmerk HARRY POTTER gedeponeerd bij het Benelux Merkenbureau. 2. Thans vorderen eiseressen -samengevat- Byblos op straffe van dwangsommen te bevelen om met onmiddellijke ingang iedere inbreuk op de auteursrechten van Rowling te staken, iedere inbreuk op de merkrechten van Time Warner te staken en ieder onrechtmatig handelen jegens eiseressen te staken. 3. Eiseressen voeren ter ondersteuning van hun vorderingen -samengevat- het volgende aan. Het boek "TANJA GROTTER en de Magische Contabas" is ontleend aan het boek "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" en maakt derhalve inbreuk op het auteursrecht dat Rowling heeft op dit boek. Gezien de hoge mate van overeenstemming tussen de twee boeken is "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas" te beschouwen als een bewerking die niet als een nieuw en oorspronkelijk werk als bedoeld in artikel 13 Auteurswet (Aw) kan worden beschouwd. Niet alleen de verhaallijnen (zoals onder 1c en 1d weergegeven) zijn identiek, doch er is eveneens een grote gelijkenis tussen de personages en de opbouw (proloog, verwikkeling, voortgang, climax, anti-climax en slot) van beide verhalen. Ten bewijze hiervan wordt onder meer verwezen naar de voorjaarscatalogus van Byblos, waarin TANJA GROTTER als het Russische zusje van HARRY POTTER wordt gepresenteerd. Byblos pleegt auteursrechtinbreuk door het betreffende boek op de Nederlandse markt te brengen; er is dan immers sprake van verveelvoudiging en openbaarmaking in de zin van de Auteurswet. Het gebruik van het auditief en visueel overeenstemmende teken "TANJA GROTTER" maakt inbreuk in de zin van artikel 13A lid 1 sub b van de Benelux Merkenwet (BMW) op de merkrechten van Time Warner. Er is sprake van (indirect) verwarringsgevaar. Eveneens is sprake van inbreuk in de zin van artikel 13A lid 1 sub c BMW. Gebruik van het teken "TANJA GROTTER" levert Byblos een ongerechtvaardigd voordeel op. Bovendien tast het de reputatie en het onderscheidend vermogen van "HARRY POTTER" aan. Tot slot handelt Byblos onrechtmatig door de TANJA GROTTER-boeken op de Nederlandse markt te brengen. Byblos tracht op onbetamelijke wijze van de bekendheid van HARRY POTTER te profiteren, met geen ander doel dan het stimuleren van de verkoop van de TANJA GROTTER-boeken. 4. Byblos heeft -samengevat- het volgende verweer gevoerd. Het boek "TANJA GROTTER en de magische Contrabas" is zowel op zichzelf als in vergelijking met "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" een nieuw en oorspronkelijk werk in de zin van artikel 13 Aw, waarin doelbewust (ook) elementen en karakters uit het verhaal van HARRY POTTER voorkomen, evenwel in een wezenlijk andere vorm en in een parodiërende context. Tekstueel is er geen enkele overeenstemming tussen beide boeken. Een plot of een verhaallijn valt in beginsel niet onder auteursrechtelijke bescherming. Nu Rowling in haar boeken veelvuldig gebruik maakt van elementen uit het publiek domein (bijvoorbeeld een weeskind met vreselijke stiefouders, kinderen met toverkracht, magische voorwerpen, vliegen op een bezemsteel) heeft dit tot gevolg dat haar auteursrechtelijke bescherming minder sterk is. Ondanks dat het boek "TANJA GROTTER en de Magische en Contrabas" als een nieuw en oorspronkelijk werk heeft te gelden zijn er gelijkenissen met het boek "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen". Deze gelijkenissen zijn echter niet als nabootsing aan te merken nu het enerzijds elementen betreft die Dmitri Yemets, net als Rowling, uit het publiek domein heeft gehaald; anderzijds betreft het ironische en parodiërende elementen waardoor juist een contrast ontstaat met "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen". De parodiërende elementen bestaan met name uit de volgende onderdelen: *De oppervlakkige zwart-wit benadering tussen goed en kwaad waarvan HARRY POTTER en vele westerse kinderboeken een voorbeeld zijn, wordt vervangen door de figuur van TANJA GROTTER, die voortdurend twijfelt over haar handelingen. Bij TANJA GROTTER zijn de dingen niet of goed of kwaad. Dit is een te simplistische en niet realistische benaderingswijze. Dmitri Yemets neemt dit op de hak en maakt duidelijk dat de chaos in de wereld bepalend en een niet te miskennen factor is. *Dmitri Yemets licht elementen en figuren uit het verhaal van HARRY POTTER en plaatst deze vervolgens in een geheel Russische context, waarin hij ze uitvergroot en een geheel andere en eigen identiteit geeft. *Dmitri Yemets ironiseert het cult-karakter van de HARRY POTTER-hausse alsmede de vercommercialisering van HARRY POTTER. Een voorbeeld hiervan is dat Dmitri Yemets een van zijn figuren voortdurend liefdesbrieven aan ene HaaPee laat schrijven. Een ander voorbeeld betreft de bezemsteel met de initialen van HARRY POTTER. *Dmitri Yemets neemt Rowling en de door haar gepretendeerde originaliteit op de hak door met name die figuren en elementen die zij zelf aan alom bekende eerdere werken heeft ontleend specifiek uit te vergroten en een ironisch karakter te geven. . Byblos voert aan dat een parodie niet als een inbreuk op auteursrechten wordt beschouwd. Bovendien dient op grond van de vrijheid van meningsuiting de parodie ruim baan te worden gegeven. Byblos bestrijdt verder dat er sprake is van inbreuk op merkrechten. Een titel van een boek kan geen merk zijn. De merkenrechtelijke bescherming van HARRY POTTER kan niet verder strekken dan de merchandising, die echter op geen enkele wijze wordt aangetast door het boek "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas". Toegespitst op artikel 13A lid 1 BMW wordt opgemerkt dat er geen sprake is van een overeenstemmend teken, dat er geen sprake is van verwarringsgevaar en dat TANJA GROTTER op geen enkele wijze afbreuk doet aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van HARRY POTTER. Tot slot ontkent Byblos dat sprake is van ongeoorloofde mededinging. Beoordeling van het geschil: 5. Uitgangspunt in dit geding moet zijn dat een verhaallijn (een uitgewerkt plot) een voldoende eigen karakter kan hebben om als een werk in de zin van de Auteurswet te worden beschouwd. Dit is het geval wanneer sprake is van originaliteit van de verwikkeling van het verhaal en de plaats die op zich niet noodzakelijke originele elementen en karakters in de verwikkeling krijgen. De stelling van Byblos dat Rowling in haar boek "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" gebruik heeft gemaakt van elementen uit het publiek domein doet daarom in beginsel niet af aan de mogelijkheid dat het boek van Rowling (waarin de verhaallijn is uitgewerkt) een werk is in de zin van de Auteurswet. Byblos heeft overigens geen verweren gevoerd die aan de mogelijkheid dat het boek "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" een werk is in de zin van het auteursrecht afbreuk doen. Voorshands wordt geoordeeld dat het boek "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" beschouwd moet worden als een werk met een eigen en oorspronkelijk karakter dat het persoonlijk stempel van de maakster draagt. Gegeven de chronologie, de verwikkeling en de ontknoping in het verhaal zijn de lotgevallen die HARRY POTTER ondergaat als origineel te bestempelen. 6. Ter terechtzitting hebben eiseressen zowel de verhaallijn van "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" als de verhaallijn van "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas" geanalyseerd. Tevens is door hen een opsomming gemaakt van de personages die in beide boeken voorkomen en is door hen de opbouw (proloog, verwikkeling/voortgang, climax/anti-climax) van beide boeken met elkaar vergeleken. Eiseressen hebben hieruit de conclusie getrokken dat beide boeken een zeer groot aantal gelijkenissen vertonen. Byblos heeft ter zitting erkend dat eiseressen in hun analyses de personages en de oppervlakkige structuur van beide boeken juist hebben weergegeven en dat er met betrekking tot de verhaallijn de personages zeker gelijkenissen bestaan. Voorts is door Byblos erkend dat Dmitri Yemets de verhaallijn van zijn boek bewust overeen heeft laten komen met de verhaallijn van het boek van Rowling. Hij deed dit volgens Byblos uit bewondering voor het werk van Rowling. Tegelijkertijd stoorde hij zich aan een aantal elementen uit het HARRY POTTER-verhaal en wilde hij een Russische variant creëren, aldus Byblos. Hieraan is door Byblos echter toegevoegd dat Dmitri Yemets een andere lading en een andere interpretatie aan het verhaal en de personages heeft gegeven. Een literair werk kan oppervlakkig gezien op een ander werk lijken, maar in dit geval is er sprake van meerdere lagen, aldus Byblos. Echter, gezien de grote overeenkomst -door Byblos niet betwist- in de verhaallijn, te weten de chronologie, de verwikkeling en de ontknoping van het verhaal, kortom gezien de grote overeenkomst tussen de lotgevallen van TANJA GROTTER en HARRY POTTER, is de voorzieningenrechter op voorhand van oordeel dat het boek "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas" een bewerking is van het boek "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen". 7. Voor de vraag of de bewerking van het boek "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" het karakter heeft van een nieuw en oorspronkelijk werk, is -gezien het door Byblos gevoerde verweer- van belang in hoeverre "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas" als een parodie op "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" kan worden aangemerkt. In zijn algemeenheid kan als een parodie worden aangemerkt een bespottende (ironische) nabootsing van een werk, waarbij dat werk tot voorwerp van lachlust wordt gemaakt en waarbij het contrast met het originele werk overheerst (er dik bovenop ligt). Er moet sprake zijn van een humoristische en niet van een concurrerende bedoeling. Voorshands wordt geoordeeld dat "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas" niet als een parodie in bovenbedoelde zin herkenbaar is. De door Byblos aangevoerde parodiërende elementen laten onvoldoende het contrast zien met "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" en de humoristische bedoeling hiervan. Vooralsnog is onvoldoende aannemelijk geworden dat de strekking van de verhaallijn in het boek "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas" en de invulling van de karakters de figuur HARRY POTTER en het cult-karakter van de HARRY POTTER-hausse bespottelijk maken op een wijze die de lachlust opwekt. De enkele verwijzing naar HaaPee aan wie dramatische liefdesbrieven worden gezonden en een bezem met de initialen H.P. is daarvoor onvoldoende. Dat het karakter van TANJA GROTTER, zoals Byblos heeft aangevoerd, minder zwart-wit en simplistisch is dan dat van HARRY POTTER kan niet tot de conclusie leiden dat sprake is van een parodie. Integendeel, dit gegeven onderstreept slechts dat het karakter van TANJA GROTTER een variant is van het karakter van HARRY POTTER. Bovendien geldt dat een aantal van de door Dmitri Yemets als parodiërend bedoelde elementen niet het boek "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" doch andere zaken (of misstanden) van het hedendaagse Rusland beogen te parodiëren. De conclusie dient dan ook te zijn dat "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas" een (ongeautoriseerde) bewerking is van "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" die niet als een nieuw en oorspronkelijk werk kan worden aangemerkt. Byblos zal daarom met de door haar beoogde uitgave inbreuk plegen op de auteursrechten van Rowling. Het beroep van Byblos op de vrijheid van meningsuiting maakt dit niet anders, nu dit grondrecht -gezien de tekst van artikel 7 van de Grondwet- niet onbegrensd is en geen vrijbrief vormt tot inbreuk op het auteursrecht van anderen. Daar is het artikel ook niet voor bedoeld. 8. Over de door eiseressen beweerde merkinbreuk wordt allereerst overwogen dat de omstandigheid dat het door Time Warner bij het Benelux merkenbureau gedeponeerde woordmerk "HARRY POTTER" nog niet is ingeschreven niet betekent dat Time Warner geen beroep op het merkrecht toekomt. Dit betekent slechts dat indien en voorzover inschrijving zou worden geweigerd -hetgeen op voorhand niet aannemelijk wordt geacht- Time Warner aansprakelijk kan worden gehouden voor de gevolgen die het inroepen van haar merkrecht hebben gehad. 9. In dit geding is voldoende komen vast te staan dat de onderscheidingskracht van het merk HARRY POTTER groot is. Het merk HARRY POTTER is een sterk merk dat daardoor grote bescherming dient te genieten. Het verweer van Byblos dat de titel van een boek geen merk kan zijn, dient te worden gepasseerd, nu het merk HARRY POTTER is gedeponeerd voor verschillende klassen van waren en de klasse boeken er hier slechts één van is. Naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter stemt het teken TANJA GROTTER, vanwege hetzelfde aantal lettergrepen en vanwege de identieke uitgang 'otter', auditief en visueel overeen met het merk HARRY POTTER. Los van de vraag of er sprake is of kan zijn van (indirect) verwarringsgevaar tussen het merk HARRY POTTER en het teken TANJA GROTTER wordt thans op voorhand geoordeeld dat er sprake kan zijn van verwateringsgevaar. Door gebruik van het teken TANJA GROTTER kan ongerechtvaardigd voordeel worden getrokken uit de reputatie van het merk HARRY POTTER omdat geprofiteerd wordt van de bekendheid van dit merk. Het onderscheidend vermogen van het merk HARRY POTTER wordt aangetast nu dit merk als gevolg van de opkomst van zijn Russische zusje minder uniek wordt. Voor Dmitri Yemets is er geen enkele noodzaak (en dus geen geldige reden) om te kiezen voor een naam die zo zeer overeenstemt met HARRY POTTER, ook niet om te parodiëren op de Russische samenleving. 10. Nu de vorderingen van eiseressen op grond van het auteursrecht en op grond van het merkenrecht kunnen worden toegewezen is er geen noodzaak voor de aanvullende bescherming van de onrechtmatige daad. De vordering voor zover hier op gestoeld kan dan ook verder onbesproken blijven. 11. De termijn bedoeld in artikel 260 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering zal worden gesteld op zes maanden. De dwangsommen zullen worden gematigd en gemaximeerd als na te melden. Byblos zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van dit geding aan de zijde van eiseressen gevallen. BESLISSING IN KORT GEDING De voorzieningenrechter: 1. Veroordeelt Byblos om na betekening van dit vonnis te staken en gestaakt te houden iedere inbreuk op de aan Rowling toebehorende auteursrechten; meer in het bijzonder om te staken en gestaakt te houden iedere verveelvoudiging, bewerking en/of openbaarmaking van het boek "HARRY POTTER en de Steen der Wijzen" of enig ander boek uit de HARRY POTTER-serie, daaronder begrepen het staken en gestaakt houden van iedere verveelvoudiging, bewerking en/of openbaarmaking van het boek "TANJA GROTTER en de Magische Contrabas", waarbij onder verveelvoudiging, bewerking en/of openbaarmaking mede dient te worden verstaan het (doen) vertalen, het (doen) invoeren, het (doen) verkopen, het te koop (doen) aanbieden, het (doen) leveren, het (doen) gebruiken dan wel het in voorraad (doen) hebben voor één van deze doeleinden van inbreukmakende boeken, dan wel het (doen) plaatsen van inbreukmakende boeken of gedeeltes daarvan op internet. 2. Veroordeelt Byblos om na betekening van dit vonnis te staken en gestaakt te houden iedere inbreuk op het merk HARRY POTTER van Time Warner; meer in het bijzonder om te staken en gestaakt te houden ieder gebruik van het teken TANJA GROTTER of andere tekens die overeenstemmen met het merk HARRY POTTER, waarbij onder inbreuk mede dient te worden verstaan het (doen) invoeren, het (doen) verkopen, het te koop (doen) aanbieden, het (doen) leveren, het (doen) gebruiken dan wel het in voorraad (doen) hebben van waren voorzien van een dergelijk inbreukmakend teken, alsmede het reclame maken, in welke vorm dan ook, voor waren of diensten voorzien van een inbreukmakend teken. 3. Bepaalt dat Byblos een dwangsom verbeurt van € 5.000,- per dag of gedeelte daarvan waarop Byblos geheel of gedeeltelijk in gebreke blijft aan de veroordelingen zoals onder 1 en 2 opgenomen te voldoen, dan wel € 1.000,- per inbreukmakend boek dat Byblos in strijd met dit vonnis verhandelt, zulks ter keuze van eiseressen, waarbij het maximum aan te verbeuren dwangsommen wordt gesteld op € 500.000,-. 4. Bepaalt de termijn als bedoeld in artikel 260 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering op zes maanden. 5. Veroordeelt Byblos in de kosten van dit geding, tot heden aan de zijde van eiseressen begroot op € 68,20 aan dagvaardingskosten, op € 205,- aan vastrecht en op € 703,- aan salaris procureur. 6. Verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad. 7. Wijst het meer of anders gevorderde af. Gewezen door mr. Sj.A. Rullmann, vice-president van de rechtbank te Amsterdam, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van donderdag 3 april 2003, in tegenwoordigheid van de griffier. Coll.: