inloggen / registreer

Jurisprudentie

AT4656

Datum uitspraak2005-04-27
Datum gepubliceerd2005-04-27
RechtsgebiedSociale zekerheid
Soort ProcedureHoger beroep
Instantie naamCentrale Raad van Beroep
Zaaknummers03/3443 WW + 03/3444 WW + 03/3445 WW + 03/3446 WW + 03/3447 WW + 03/3449 WW
Statusgepubliceerd

Indicatie

Heeft het UWV de over te nemen betalingsverplichting van de in staat van faillissement verklaarde werkgever ten onrechte gemaximeerd op zes weken?

Uitspraak

03/3443 WW + 03/3444 WW + 03/3445 WW + 03/3446 WW + 03/3447 WW + 03/3449 WW U I T S P R A A K in de gedingen tussen: de Raad van bestuur van het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen, appellant, (hierna: Uwv), en [gedaagde 1], wonende te [woonplaats], [gedaagde 2], wonende te [woonplaats], [gedaagde 3], wonende te [woonplaats], [gedaagde 4], wonende te [woonplaats], [gedaagde 5], wonende te [woonplaats], [gedaagde 6], wonende te [woonplaats], gedaagden, hierna gezamenlijk aan te duiden als werknemers. I. ONTSTAAN EN LOOP VAN DE GEDINGEN Met ingang van 1 januari 2002 is de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen in werking getreden. Ingevolge de Invoeringswet Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen treedt in deze gedingen de Raad van bestuur van het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (Uwv) in de plaats van het Landelijk instituut sociale verzekeringen (Lisv). In deze uitspraak wordt onder appellant tevens verstaan het Lisv. Bij besluiten van 13 december 2001 heeft het Uwv beslist op de aanvraag van werknemers om de betalingsverplichtingen van hun in staat van faillissement verklaarde werkgever met toepassing van Hoofdstuk IV van de Werkloosheidswet (WW) over te nemen. De door werknemers tegen deze besluiten ingediende bezwaren heeft het Uwv bij besluiten op bezwaar van 13 maart 2002 (de bestreden besluiten) ongegrond verklaard. De rechtbank ’s-Hertogenbosch heeft bij uitspraak van 24 juni 2003, reg. nrs. 02/923 WW, 02/925 WW, 02/926 WW, 02/927 WW, 02/928 WW en 02/929 WW, onder gegrondverklaring van het beroep, de bestreden besluiten vernietigd. Het Uwv heeft hoger beroep ingesteld tegen deze uitspraak. Namens werknemers heeft mr. drs. S.L. Haasdijk, werkzaam bij De Unie, vakbond voor industrie en dienstverlening te Culemborg, een verweerschrift ingediend, waarop van de zijde van het Uwv is gereageerd bij brieven van 4 november 2003. De gedingen zijn behandeld ter zitting van 2 februari 2005, waar het Uwv zich heeft doen vertegenwoordigen door mr. P.J. van Ogtrop, werkzaam bij het Uwv, en waar namens werknemers is verschenen mr. M. Jacobs, kantoorgenoot van mr. drs. Haasdijk, voornoemd. II. MOTIVERING Werknemers, die op 1 januari 1999 ouder dan 45 jaar waren, hebben het Uwv verzocht achterstallige betalingsverplichtingen van hun failliet verklaarde werkgever, bij wie zij op 1 januari 1999 in dienst waren, met toepassing van Hoofdstuk IV van de Werkloosheidswet (WW) over te nemen. Het Uwv heeft geweigerd het loon over de voor werknemers geldende opzegtermijn over te nemen voor zover deze zes weken overschrijdt, en verwijst daartoe naar artikel 64, aanhef en onder b, van de WW. Het Uwv stelt zich op het standpunt het loon over maximaal zes weken, de in artikel 40 van de Faillissementswet (Fw) genoemde termijn, te kunnen overnemen. De Raad overweegt als volgt. 1.1. Artikel 64, aanhef en onder b, van de WW, voor zover hier van belang, luidt als volgt: "Het recht op uitkering op grond van dit hoofdstuk omvat het loon over ten hoogste de voor de werknemer geldende termijn van opzegging (…), met dien verstande dat de krachtens artikel 40 van de Faillissementswet ten aanzien van de werknemer geldende termijn, zowel in als buiten faillissement niet wordt overschreden." 1.2. Artikel 40, eerste lid, van de Fw luidt sedert de inwerkingtreding van de wet van 14 mei 1998, Stb. 98, 300 (hierna: Wet Flexibiliteit en zekerheid) per 1 januari 1999 als volgt: "Werknemers in dienst van de gefailleerde kunnen de arbeidsovereenkomst opzeggen en hun kan wederkerig door de curator de arbeidsovereenkomst worden opgezegd en wel met inachtneming van de overeengekomen of wettelijke termijnen, met dien verstande echter dat in elk geval de arbeidsovereenkomst kan worden opgezegd met een termijn van zes weken." 1.3. Artikel 40, derde lid, van de Fw, zoals dat gold tot 1 januari 1999, luidde als volgt: "De curator kan de arbeidsovereenkomst in elk geval beëindigen door opzegging op een termijn van zes weken welke termijn overeenkomstig artikel 672, tweede lid, van Boek 7, van het Burgerlijk Wetboek wordt verlengd met betrekking tot werknemers die de leeftijd van 45 jaren, doch nog niet die van 65 jaren hebben bereikt." 1.4. Artikel XXI van de Wet Flexibiliteit en zekerheid bepaalt het volgende: "Voor de werknemer die op het tijdstip van het in werking treden van deze wet 45 jaar of ouder was en voor wie op dat tijdstip een langere termijn voor opzegging gold dan volgens deze wet, blijft de oude termijn gelden zo lang hij bij dezelfde werkgever in dienst blijft." 2.1. De Raad staat allereerst voor de beantwoording van de vraag of artikel XXI van de Wet Flexibiliteit en zekerheid bij de door de curator in acht te nemen opzegtermijn moet worden betrokken. Die vraag beantwoordt de Raad bevestigend. 2.2. Artikel XXI van de Wet Flexibiliteit en zekerheid verwijst naar ‘deze wet’. Onder ‘deze wet’ kan niet anders dan de Wet Flexibiliteit en zekerheid worden begrepen. Die verwijzing is ongeclausuleerd. Daarin ligt reeds grond om aan te nemen dat de overgangsregeling zoals die in het betreffende artikel is neergelegd, geldt voor artikel 40 van de Fw. 2.3. Bij het voorstel van wet van de Wet Flexibiliteit en zekerheid is met artikel 7:672 van het Burgerlijk Wetboek (BW) de regeling van de opzegtermijnen vereenvoudigd en is de leeftijd van de werknemer als medemaatgevend voor die opzegtermijn geschrapt. In dat voorstel is tevens het huidige artikel XXI opgenomen. Blijkens de memorie van toelichting (TK, 1996-1997, 25. 263, nr. 3, blz. 39) wordt met deze bepaling beoogd dat de oudere werknemer ook na het in werking treden van de nieuwe regeling onder omstandigheden aanspraak kan maken op een opzegtermijn van zes maanden. Vervolgens is de wijziging van artikel 40 van de Fw voorgesteld bij nota van wijziging (artikel XIA, TK, 1996-1997, 25. 263, nr. 7, blz. 1). Als toelichting is daarbij gegeven dat artikel 40 van de Fw is aangepast aan de vereenvoudigde regeling van de opzegtermijnen in artikel 7:672 van het BW en dat daarbij ook de afzonderlijke regeling van de opzegtermijnen ten aanzien van werknemers van 45 jaar en ouder is komen te vervallen. Hoewel tekst noch toelichting bij artikel XXI een ondubbelzinnig aanknopingspunt biedt voor het antwoord op de vraag of artikel XXI bij opzegging door de curator met toepassing van artikel 40 van de Fw in acht moet worden genomen, is hetgeen de wetgever met artikel XXI beoogde wel duidelijk, te weten het bieden van een extra, zij het in tijd beperkte, bescherming aan werknemers van 45 jaar en ouder. Er is geen enkele aanwijzing dat de wetgever deze bescherming bij de toepassing van artikel 40 Fw aan die oudere werknemer heeft willen onthouden, waar het in de rede had gelegen dat, indien de wetgever een dergelijke beperking had gewenst, daarop in deze nota van wijziging was ingegaan. Ook in de wetsgeschiedenis ligt derhalve geen reden om aan te nemen dat artikel XXI niet betrokken moet worden bij de door de curator in acht te nemen opzegtermijn ingevolge artikel 40 van de Fw. 3.1. De Raad dient vervolgens de vraag te beantwoorden of het vorenstaande tevens betekent dat voor de uitleg van artikel 64, aanhef en onder b, van de WW, voor zover dat artikel verwijst naar artikel 40 van de Fw, het in artikel XXI van de Wet Flexibiliteit en zekerheid neergelegde overgangsregime in aanmerking moet worden genomen. Ook die vraag beantwoordt de Raad bevestigend. 3.2. De Raad acht het van belang erop te wijzen dat artikel 64, aanhef en onder b, van de WW onderdeel uitmaakt van Hoofdstuk IV van die wet, welk Hoofdstuk een regeling bevat betreffende het overnemen door het uitvoeringsorgaan van achterstallige verplichtingen van de werkgever die in betalingsonmacht verkeert, en welke regeling naar aard en inhoud op een groot aantal punten afwijkt van de overige onderdelen van de WW. Dit blijkt onder meer uit het feit dat het in Hoofdstuk IV van de WW niet gaat om uitkeringen ter zake van werkloosheid maar om overneming van achterstallige betalings- verplichtingen die de werkgever op grond van het burgerlijk recht aan de werknemer verschuldigd is. 3.3. Gelet op de in 3.2. aangegeven directe relatie met de verplichting van de werkgever naar burgerlijk recht tot betaling van loon over de opzegtermijn ziet de Raad geen reden om bij de uitleg van artikel 64, aanhef en onder b, van de WW in combinatie met artikel 40 van de Fw niet ook artikel XXI in aanmerking te nemen. 3.4. Het Uwv onderschrijft het standpunt dat naar burgerlijk recht artikel XXI tot toepassing van een langere termijn kan leiden met gevolgen voor zijn overnemingsverplichting op grond van artikel 64, aanhef en sub b, van de WW. Hij meent echter dat, nu artikel 64, aanhef en onder b, van de WW geen expliciete verwijzing bevat naar artikel XXI, zijn overnemingsverplichting zich niet verder kan uitstrekken dan tot de in artikel 40 Fw genoemde maximumtermijn van zes weken. 3.5. De Raad verwerpt dat standpunt. Hij acht geen grond aanwezig om bij een dergelijke inhoudelijk nauwe aansluiting van naar elkaar verwijzende bepalingen de uitleg van een artikel in verschillende wetten af te laten hangen van de vraag in welke wet het betreffende artikel wordt aangehaald. 3.6. Zijn vorenstaand oordeel is niet in strijd met de wetsuitleg die de Raad heeft gegeven in zijn uitspraak van 28 maart 2001, LJN: AB0761, gepubliceerd in JAR 2001/67, USZ 2001/106 en RSV 2001/122, met betrekking tot de betekenis van artikel XXI voor de regeling van de zogeheten fictieve opzegtermijn van artikel 16, derde lid, van de WW, op welke uitspraak het Uwv zich ter verdediging van zijn standpunt heeft beroepen. Het gaat bij artikel 64, aanhef en onder b, van de WW immers om reëel op grond van BW en Fw te bepalen opzegtermijnen en niet, zoals bij artikel 16, derde lid, van de WW, om (toerekening van inkomsten aan) een fictieve opzegtermijn die soms wel en soms niet gelijk is aan de civielrechtelijke. Voorts zal het buiten toepassing laten van artikel XXI in beginsel tot nadeel van de werknemer strekken, onder meer omdat een bekorting van de over te nemen opzegtermijn ertoe zal kunnen leiden dat de werknemer eerder werkloos wordt tengevolge waarvan hij nog slechts aanspraak op een percentage van een (gemaximeerd) dagloon heeft en de maximumuitkeringsduur eerder zal hebben bereikt. 3.7. Tot slot overweegt de Raad nog dat de wetgever bij de later toegevoegde wijziging van artikel 40 van de Fw geen aanleiding heeft gezien om in artikel 64, aanhef en onder b, van de WW enige clausulering aan te brengen, bijvoorbeeld door aldaar aan te geven dat slechts wordt verwezen naar artikel 40 van de Fw zoals dat luidt sedert 1 januari 1999. Dat had voor de hand gelegen als de wetgever een dergelijke beperking had gewenst. 4.1. Op grond van het vorenoverwogene wordt geconcludeerd dat het Uwv bij de bestreden besluiten de over te nemen betalingsverplichting van de werkgever ten onrechte heeft gemaximeerd op zes weken. 4.2. Het vorenstaande leidt ertoe dat de aangevallen uitspraak voor bevestiging in aanmerking komt. 5.1. De Raad acht termen aanwezig appellant te veroordelen in de kosten van gedaagden in hoger beroep, met toepassing van artikel 3 van het Besluit proceskosten bestuursrecht begroot op € 966,-- wegens verleende rechtsbijstand. III. BESLISSING De Centrale Raad van Beroep, Recht doende: Bevestigt de aangevallen uitspraak; Veroordeelt appellant in de kosten van gedaagden begroot op € 966,-- te betalen door het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen; Gelast dat van het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen een recht wordt geheven ten bedrage van € 414,--. Aldus gewezen door mr. M.A. Hoogeveen als voorzitter en mr. H.G. Rottier en mr. J. Riphagen als leden, in tegenwoordigheid van M.D.F. de Moor als griffier, en uitgesproken in het openbaar op 27 april 2005. (get.) M.A. Hoogeveen. (get.) M.D.F. de Moor.