Wetboek-online maakt gebruik van cookies. sluiten
bladeren
zoeken

Jurisprudentie

BB3761

Datum uitspraak2007-09-17
Datum gepubliceerd2007-09-18
RechtsgebiedHandelszaak
Soort ProcedureKort geding
Instantie naamRechtbank 's-Hertogenbosch
Zaaknummers162745 KG ZA 07-516
Statusgepubliceerd
SectorVoorzieningenrechter


Indicatie

handelsnaam domeinnaam schending artikel 5 Hnw.


Uitspraak

vonnis RECHTBANK 'S-HERTOGENBOSCH Sector civiel recht zaaknummer / rolnummer: 162745 / KG ZA 07-516 Vonnis in kort geding van 17 september 2007 in de zaak van de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid FORUM HYPOTHEKEN & BELEGGINGEN B.V., gevestigd te Valkenswaard, eiseres, procureur mr. M.P.A. Senders, tegen 1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid LOREST B.V., gevestigd te Valkenswaard, 2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid ASSURANTIEWINKELS BASTIAN & VISSER B.V., gevestigd te Eindhoven, gedaagden, procureur mr. R.J.M. van den Heuvel. Partijen zullen hierna Forum en Lorest en B&V (ofwel tezamen: Lorest c.s.) genoemd worden. 1. De procedure 1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit: - de dagvaarding - de mondelinge behandeling - de pleitnota van Forum - de pleitnota van Lorest c.s. 1.2. Ten slotte is vonnis bepaald. 2. De feiten 2.1. Forum drijft blijkens het handelsregister een onderneming omschreven als: “Het (doen) verlenen, bemiddelen bij, uitvoeren en het als gemachtigde afsluiten van verzekeringen, hypotheken, financieringen en kredieten, het (doen) regelen van schade alsmede het (doen) regelen van de desbetreffende administratie, het incasseren van premies, het adviseren op het gebied van beleggingen alsmede vermogensadvies, het verlenen van financiële diensten zowel binnen Nederland als buiten” 2.2. Forum is opgericht bij akte verleden op 8 augustus 2006 en onder de handelsnaam “Forum Hypotheken” ingeschreven in het handelsregister op 9 augustus 2006. Het handelsregister geeft als datum van vestiging van de onderneming van Forum 1 juni 2006. 2.3. Op 9 augustus 2006 heeft Forum de domeinnaam “Forumhypotheken.nl”op haar naam laten registreren. 2.4. Lorest drijft blijkens het handelsregister een onderneming omschreven als: “Activiteiten op het gebied van financiële dienstverlening, verzekeringen en (vastgoed) ontwikkeling, alsmede activiteiten op het gebied van makelaardij en marketing (digitale) werkzaamheden, alsmede beheersdoeleinden” 2.5. B&V drijft blijkens het handelsregister een onderneming omschreven als: “Exploitatie van assurantiewinkels” 2.6. Op 5 september 2006 heeft Lorest de domeinnamen “Forumhypotheek.info” en “Forumhypotheken.info” laten registreren. Diezelfde datum heeft B&V de domeinnaam “Forumhypotheek.nl” laten registreren. Op 27 februari 2007 heeft Lorest de Kamer van Koophandel verzocht de handelsnamen “Forumhypotheek” en “Forumhypotheek.nl” aan haar inschrijving toe te voegen. 3. Het geschil 3.1. Forum vordert kort en zakelijk weergegeven: 1. een verbod op het gebruik door Lorest c.s. van de (handels)naam en/of domeinnaam “Forumhypotheken” en/of “Forumhypotheek” en daarmee overeenstemmende (handels)namen en/of domeinnamen; 2. veroordeling van Lorest c.s. tot kostenloze overdracht van de domeinnamen “Forumhypotheek.nl”, “Forumhypotheken.info” en “Forumhypotheek.info”, alsmede van andere daarmee of met de handelsnaam van Forum overeenstemmende domeinnamen, dan wel een veroordeling tot stopzetting van url www.Forumhypotheek.nl, www.Forumhypotheken.info en www.Forumhypotheek.info, dan wel stopzetting van iedere met de handelsnaam van Forum overeenstemmende url; 3. Lorest c.s. te bevelen op eigen kosten een rectificatie met de in de dagvaarding genoemde inhoud te doen plaatsen in de huis-aan-huisbladen “Valkenswaard Weekblad”en “Huiskrant” 4. Lorest c.s. te bevelen op eigen kosten een rectificatie te sturen naar alle geadresseerden van de door hen of één verzonden mailings en andere correspondentie; 5. alles op straffe van verbeurte van een dwangsom. 3.2. Forum legt aan deze vorderingen het volgende ten grondslag. Forum voerde haar handelsnaam “Forum hypotheken” reeds rechtmatig voordat Lorest c.s. daarop gelijkende handelsnamen en domeinnamen, te weten “Forumhypotheek” en “Forumhypotheek.nl” respectievelijk “Forumhypotheek.info”, “Forumhypotheken.info” en “Forumhypotheek.nl”, lieten registeren en daarvan gebruik maken ten behoeve van van activiteiten gelijksoortig aan die van Forum en die bovendien zijn gericht op het geografische gebied waarin ook Forum haar onderneming drijft. Daardoor is bij het publiek verwarring te duchten tussen de onderneming van Forum en die van Lorest c.s. Gelet op het vorenstaande is het gebruik van voornoemde handels- en domeinnamen door Lorest c.s. in strijd met artikel 5 Handelsnaamwet (Hnw). Het gebruik van de domeinnamen “Forumhypotheek.info”, “Forumhypotheken.info” en “Forumhypotheek.nl” door Lorest c.s. dient daarbij als het voeren van een handelsnaam te worden aangemerkt. Lorest c.s. lijken er bewust op uit te zijn voormelde verwarring bij het publiek te veroorzaken, teneinde de verwatering van de omzet van Forum te bewerkstelligen en een graantje mee te pikken van de bekendheid en reputatie van Forum. Zo hebben Lorest c.s. in de regio Valkenswaard onder vermelding van de naam “Forumhypotheek.nl” een mailing omstreeks juli 2007 verspreid, inhoudende een enquête ter vaststelling van de financiële situatie van de geënquêteerden, teneinde met de daaruit verkregen informatie hypotheken te genereren. Vorenstaande handelswijze van Lorest c.s. is onrechtmatig jegens Forum. 3.3. Lorest c.s. voeren verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan. 4. De beoordeling 4.1. Uit de aard van de vorderingen is genoegzaam gebleken van een spoedeisend belang. 4.2. Centraal staat de vraag of het gebruik van de handelsnamen en domeinnamen “Forumhypotheek”en “Forumhypotheek.nl” respectievelijk “Forumhypotheek.info”, “Forumhypotheken.info” en “Forumhypotheek.nl” door Lorest c.s. strijdig is met artikel 5 Hnw. 4.2.1. Artikel 5 Hnw luidt als volgt: ‘Het is verboden een handelsnaam te voeren, die, vóórdat de onderneming onder die naam werd gedreven, reeds door een ander rechtmatig gevoerd werd, of die van diens handelsnaam slechts in geringe mate afwijkt, een en ander voor zover dientengevolge, in verband met de aard der beide ondernemingen en de plaats, waar zij gevestigd zijn, bij het publiek verwarring tussen die ondernemingen te duchten is’ 4.2.2. Voorop wordt gesteld dat naar vaste jurisprudentie het gebruik van een domeinnaam als het voeren van een handelsnaam in de zin van de Handelsnaamwet kan worden aangemerkt. Aangenomen moet worden dat een onderneming die zich bedient van een domeinnaam deze doorgaans gebruikt om zich aldus tot het publiek te richten. Niet in geschil is dat Lorest c.s. met het gebruik van de domeinnaam “Forumhypotheek.nl”, waaraan een website is gekoppeld, potentiële klanten voor de producten van hun ondernemingen trachten te genereren. Gelet op het vorenstaande is voldoende aannemelijk dat Lorest c.s. deze domeinnaam mede als handelsnaam voeren. Gesteld noch gebleken is echter dat aan de door Lorest geregistreerde domeinnamen “Forumhypotheek.info” en “Forumhypotheken.info” een website is gekoppeld. Daardoor valt niet in te zien dat Lorest c.s. met deze domeinnamen bedrijfsmatig in de openbaarheid treden. Hieruit volgt dat deze twee domeinnamen niet als handelsnaam worden gebruikt en derhalve niet onder het in artikel 5 Hnw opgenomen verbod vallen. Onderdelen 1 en 2 van de vordering worden dan ook in zoverre afgewezen. 4.3. Voor rechtsverkrijgend gebruik van een handelsnaam is niet bepalend de handelsregister-inschrijving c.q. de registratie van de als handelsnaam gebruikte domeinnaam. De Hnw biedt ook al bescherming in het stadium waarin de onderneming onder vermelding van de handelsnaam voorbereidingen treft om tot regelmatige bedrijfsmatige activiteiten te komen (Hoge Raad 19 april 1984, NJ 1985/790). 4.3.1. Forum heeft in dit verband verwezen naar een verklaring van [L], registermakelaar/taxateur, lid NVM, van 28 augustus 2007 (productie 8 zijdens Forum), welke, voor zover hier van belang, luidt als volgt: “Geachte heer Senders, Desgevraagd laat ik u hierbij weten dat ik op 30 september 2005 reeds overleg voerde met de heer [X] in verband met de op te starten onderneming te Valkenswaard onder de naam Forum Hypotheken alsook de aankoop van een kantoorruimte voor zowel mijn makelaarskantoor als ten behoeve van de exploitatie van Forum Hypotheken. Het gespreksverslag van de bespreking van 30 september 2005 treft u bijgaand aan. Op 30 september 2005 was de naam Forum Hypotheken al gekozen voor de nieuwe onderneming op het gebied van financiële dienstverlening” Het bijgevoegde gespreksverslag luidt, voor zover hier van belang, als volgt: “Op de markt zal door JPH een nieuw kantoor worden opgezet dat zich met name richt op de Valkenswaardse markt en omstreken. JPH richt zich meer op de regio Eindhoven en omstreken. Er zal onder een nieuwe naam worden gewerkt. De werknaam is Forum Hypotheken” De afkorting JPH staat, blijkens het gespreksverslag, voor Jacobs Pensioenen & Hypotheken. 4.3.2. Lorest c.s. hebben de juistheid van de verklaring en het gespreksverslag niet weersproken, doch enkel aangevoerd, althans zo begrijpt de voorzieningenrechter, dat de bespreking van 30 september 2005 niet als een rechtsverkrijgend gebruik van de handelsnaam “Forum Hypotheken” kan worden aangemerkt. Dit verweer slaag niet. Uit de verklaring van 28 augustus 2007 en het bijgevoegde gespreksverslag komt naar voren dat Jacobs Pensioenen & Hypotheken reeds op 30 september 2005 doende was om ten behoeve van de vestiging van de (nog te gaan voeren) onderneming Forum, waarvan thans Jacobs & Partner B.V. enig aandeelhouder en bestuurder is, kantoorruimte te regelen en daarbij ter onderscheiding van de onderneming met de handelsnaam “Forum Hypotheken” naar buiten trad. Gelet daarop valt bespreking aan te merken als een situatie waarin een onderneming onder vermelding van de handelsnaam voorbereidingen treft om tot regelmatige bedrijfsmatige activiteiten te komen. Mitsdien wordt er vooralsnog vanuit gegaan dat Forum sedert 30 september 2005 op rechtsverkrijgende wijze gebruik maakt van de handelsnaam “Forum Hypotheken”. 4.3.3. Gesteld noch gebleken is dat Lorest c.s. reeds voor 30 september 2005 in voornoemde zin met een met de handelsnaam “Forum Hypotheken” overeenstemmende handelsnaam naar buiten zijn getreden. Het vorenstaande leidt tot de conclusie dat vooralsnog voldoende aannemelijk is dat het handelsnaamrecht van Forum ouder is dan dat van Lorest c.s. 4.4. Aan de zijde van Lorest c.s. is betoogd dat het gebruik van met de handelsnaam “Forum Hypotheken” overeenstemmende handelsnamen niet kan worden verboden nu deze naam grotendeels beschrijvend is en te weinig onderscheidend vermogen bezit om onder de bescherming van artikel 5 Hnw te vallen. In dit verband hebben zij gesteld dat in de markt zeer veel partijen onder de combinatie van de woorden “Forum” en “Hypotheek” c.q. “Hypotheken” actief zijn, waarbij zij hebben verwezen naar internetsites www.hypotheekforum.nl en www.hypothekenforum.nl. Forum heeft daartegenover gesteld dat de handelsnaam “Forum Hypotheken” voldoende onderscheidend vermogen bezit nu op de markt géén enkele hypotheekadviseur van de naam “Forum Hypotheken” of daarmee overeenstemmende namen gebruik maakt. Noch in het handelsregister noch op internet treedt een hypotheekadviseur als zodanig naar buiten. De door Lorest c.s. aangehaalde internetsites hebben volgens Forum betrekking op discussiegroepen op het gebied van hypotheken. 4.4.1. De vraag is derhalve of de handelsnaam “Forum Hypotheken” voldoende onderscheidend is om te kunnen worden gekwalificeerd als handelsnaam in de zin van de Handelsnaamwet. 4.4.2. Kenmerkend voor het handelsnaamrecht is dat aan het onderscheidend vermogen lage eisen worden gesteld en in beginsel iedere aanduiding, ook indien beschrijvend, mits als handelsnaam gevoerd, voor bescherming in aanmerking komt. 4.4.3. Van de woorden “Forum” en “Hypotheken” is louter het laatste woord beschrijvend voor de door Forum aangeboden diensten. Het woord “Forum” is het Latijnse woord voor markt en verwijst in casu naar de vestigingsplaats van Forum, te weten aan de markt in Valkenswaard. Gelet daarop, alsmede op de volgorde waarin deze woorden zijn geplaatst, bezit de naam “Forum Hypotheken” naar het oordeel van de voorzieningenrechter voldoende onderscheidend vermogen om te kunnen worden aangemerkt als handelsnaam in de zin van de Handelsnaamwet. Daarbij geldt dat bij de hiervoor onder 4.4 weergegeven internetsites de woorden “Forum” en “Hypotheek” c.q. “Hypotheken” in een andere volgorde staan dan in de handelsnaam van Forum. Bovendien is onweersproken dat de namen van deze internetsites niet dienen ter aanduiding van hypotheekadviseurs, maar van discussiegroepen over hypotheken, hetgeen de woordvolgorde tot uiting brengt. Lorest c.s. hebben geen concrete gevallen naar voren gebracht waarbij derden ten behoeve van hun bedrijfsmatige activiteiten van de door Forum gebruikte woordcombinatie en –volgorde gebruik maken. 4.5. Niet in geschil is dat de handelsnamen “Forumhypotheek”en “Forumhypotheek.nl” alsmede de domeinnaam “Forumhypotheek.nl” slechts in geringe mate afwijken van de handelsnaam “Forum Hypotheken”. 4.5.1. Forum heeft voorts voldoende aannemelijk gemaakt dat er met gebruikmaking van die namen verwarring bij het publiek valt te duchten gelet op het feit dat zowel haar onderneming als de ondernemingen van Lorest c.s. zich (al dan niet onder meer) op financiële dienstverlening toeleggen, deels gericht op het afsluiten van hypotheekleningen, in Valkenswaard c.q. dezelfde regio gevestigd zijn en (mede) in die regio actief zijn. Dat de onderneming van Forum van de ondernemingen van Lorest c.s. verschilt in de wijze waarop zij haar (potentiële) klanten benadert, is daarbij niet van doorslaggevend belang. Evenmin is van belang om vast te stellen of het daadwerkelijk publiek daadwerkelijk in verwarring is geraakt door de door Lorest c.s. omstreeks juli 2007 in de regio Valkenswaard onder vermelding van de naam “Forumhypotheek.nl” verspreidde enquête. Dat verwarring zich heeft geopenbaard is immers geen voorwaarde voor het van toepassing zijn van het in artikel 5 Hnw opgenomen verbod. 4.6. Gelet op het vorenoverwogene is het niet onaannemelijk dat een bodemrechter, later oordelend, zal beslissen dat Lorest c.s. door het gebruik van de handelsnamen “Forumhypotheek”en “Forumhypotheek.nl” en van de als handelsnaam gebruikte domeinnaam “Forumhypotheek.nl”, het verbod van artikel 5 Hnw hebben geschonden. 4.7. Gezien het voorgaande is onderdeel 1 van de vordering, strekkende tot een verbod op de met “ Forum Hypotheken” overeenstemmende handelsnamen c.q. domeinnaam, toewijsbaar als na te melden. 4.8. Forum kan voorts uit hoofde van zijn exclusieve recht op de handelsnaam “Forum Hypotheken” aanspraak maken op een kostenloze overdracht van de (als handelsnaam gebruikte) domeinnaam “Forumhypotheek.nl” door B&V, die deze domeinnaam heeft laten registreren. Onderdeel 2 van de vordering wordt dan ook als na te melden toegewezen. 4.9. Nu aannemelijk is dat, zoals hiervoor onder 4.5.1 is overwogen, bij het publiek verwarring valt te duchten in de zin van artikel 5 Hnw, acht de voorzieningenrechter het redelijk om Lorest c.s. te veroordelen tot de in onderdeel 3 en 4 van de vordering bedoelde rectificaties, waartegen Lorest c.s. overigens geen verweer hebben gevoerd. Daarbij verdient evenwel opmerking dat onderdeel 4 van de vordering aanleiding kan geven tot debat over de vraag in hoeverre daaraan ten volle is voldaan alsmede tot executiegeschillen over vermeend verbeurde dwangsommen. Deswege zal de veroordeling beperkt blijven tot de groep geadresseerden van de hiervoor in 4.5.1 genoemde enquête, waarvan Forum niet heeft weersproken dat deze groep niet meer dan 75 geadresseerden omvat. 4.10. De gevorderde dwangsom wordt gemitigeerd als na te melden. Aan de gevorderde dwangsom wordt een maximum en een rechterlijke matigingsbevoegdheid van de hierna te melden inhouden verbonden. 4.11. Gezien de grondslag van het gevorderde rest tot slot de vraag of Lorest c.s. voor wat betreft de domeinnamen “Forumhypotheken.info” en “Forumhypotheek.info”, die, zoals hiervoor onder 4.2.2 is overwogen niet onder het verbod van artikel 5 Hnw vallen, onrechtmatig jegens Forum handelen. Deze vraag wordt ontkennend beantwoord. Niet valt in te zien dat de enkele registratie van deze domeinnamen onrechtmatig jegens Forum is. Ook in zoverre worden de onderdelen 1 en 2 van de vordering afgewezen. Indien Lorest c.s. echter actief van deze domeinnamen ten behoeve van de exploitatie van hun ondernemingen gebruik gaan maken, kan wel sprake zijn van een onrechtmatig handelen jegens Forum. 4.12. De door Forum gevorderde buitengerechtelijke kosten zullen als niet voldoende onderbouwd worden afgewezen. 4.13. Lorest c.s. zullen als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. 5. De beslissing De voorzieningenrechter 5.1. beveelt Lorest c.s. om met onmiddellijke ingang ieder gebruik, rechtstreeks door henzelf of indirect door middel van met hen verbonden rechtspersonen of rechtspersonen wier handelen zij bepalen, van de domeinnaam “Forumhypotheek.nl” en de handelsnamen “Forumhypotheek”en “Forumhypotheek.nl” of daarmee overeenstemmende domein- en handelsnamen te staken en gestaakt te houden, 5.2. veroordeelt B&V om de domeinnaam “Forumhypotheek.nl” binnen tien dagen na betekening van dit vonnis aan Forum over te dragen en alles gedaan te hebben om die overdracht te bewerkstelligen, 5.3. beveelt Lorest c.s. om in het eerstvolgende nummers van de in de regio Valkenswaard verspreide huis-aan-huisbladen het “Valkenswaard Weekblad” en de “Huiskrant” in A5 formaat de navolgende rectificatie te plaatsen, zonder ter plaatse toegevoegd commentaar: De voorzieningenrechter van de rechtbank ’s-Hertogenbosch heeft Assurantiewinkels Bastian & Visser B.V. en Lorest B.V. bij vonnis van 17 september 2007 veroordeeld het gebruik van de domeinnaam “Forumhypotheek.nl” en de handelsnamen “Forumhypotheek”en “Forumhypotheek.nl” of daarmee overeenstemmende domein- en handelsnamen te staken en gestaakt te houden. Bastian & Visser B.V. en Lorest B.V. zijn tot het vorenstaande veroordeeld op verzoek van Forum Hypotheken & Beleggingen B.V., kantoorhoudende aan de Markt 19 te Valkenswaard. 5.4. beveelt Lorest c.s. binnen tien dagen na betekening van dit vonnis aan alle 75 geadresseerden van de door Lorest c.s. omstreeks juli 2007 in de regio Valkenswaard onder vermelding van de naam “Forumhypotheek.nl” verspreidde enquête, Lorest c.s. genoegzaam bekend, in A4 formaat een brief met de volgende inhoud, zonder ter plaatse toegevoegd commentaar, te verzenden: De voorzieningenrechter van de rechtbank ’s-Hertogenbosch heeft Assurantiewinkels Bastian & Visser B.V. en Lorest B.V. bij vonnis van 17 september 2007 veroordeeld het gebruik van de domeinnaam “Forumhypotheek.nl” en de handelsnamen “Forumhypotheek”en “Forumhypotheek.nl” of daarmee overeenstemmende domein- en handelsnamen te staken en gestaakt te houden. Wij zijn tot het vorenstaande veroordeeld op verzoek van Forum Hypotheken & Beleggingen B.V., kantoorhoudende aan de Markt 19 te Valkenswaard. Het is ons niet toegestaan gebruik te maken van de domeinnaam “Forumhypotheek.nl” en de handelsnamen “Forumhypotheek”en “Forumhypotheek.nl” omdat Forum Hypotheken & Beleggingen B.V. bescherming geniet ten aanzien van het gebruik van die naam. Bastian & Visser en Lorrest B.V. 5.5. veroordeelt Lorest c.s. hoofdelijk, zodat indien en voor zover de één betaalt ook de ander zal zijn bevrijd, om ter zake van verbeurde boetes aan Forum te betalen een bedrag van EUR 500,-- voor iedere dag of gedeelte daarvan dat zij in strijd handelen met het onder 5.1, 5.3 en 5.4 bepaalde, tot een maximum van EUR 25.000,--, 5.6. veroordeelt B&V om ter zake van verbeurde boetes aan Forum te betalen een bedrag van EUR 500,-- voor iedere dag of gedeelte daarvan dat zij in strijd handelt met het onder 5.2, tot een maximum van EUR 25.000,--, 5.7. bepaalt dat de onder 5.5 en 5.6 genoemde dwangsommen vatbaar zullen zijn voor matiging door de rechter, voor zover handhaving daarvan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn, in aanmerking genomen de mate waarin aan het vonnis is voldaan, de ernst van de overtreding en de mate van verwijtbaarheid van de overtreding, 5.8. veroordeelt Lorest c.s. hoofdelijk, zodat indien en voor zover de één betaalt ook de ander zal zijn bevrijd, in de proceskosten, aan de zijde van Forum tot op heden begroot op EUR 1.821,85, waarvan EUR 1.500,-- salaris procureur en EUR 312,85 verschotten, 5.9. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad, 5.10. wijst het meer of anders gevorderde af. Dit vonnis is gewezen door mr. B.C.W. Geurtsen-van Eeden en in het openbaar uitgesproken op 17 september 2007.